Cito-toetsen: wat zijn het precies en wat als je kind er minder op presteert dan verwacht?

CITO’s de toetsen die elk jaar weer terug komen!

Zo tegen het einde van het jaar, zit de helft van het schooljaar er alweer bijna op. En dat betekend dat de CITO toetsen van het midden van het schooljaar er weer aan komen. In januari/ februari zullen alle kinderen weer de bekende AVI teksten en de woordrijtjes van 1 minuut moeten lezen. De rekentoets staat weer op het programma, spelling en begrijpend lezen wordt afgenomen; dit alles om een beeld te krijgen van het niveau van het kind. In vergelijking met zichzelf, zijn klasgenootjes en het gemiddelde van Nederland.

In dit artikeltje wil ik aandacht besteden aan twee dingen:

• allereerst een stukje uitleg van de scores van deze CITO’s, vaak zien ouders letters/ getallen staan waar ze het dan mee moeten doen. Maar wat betekent dit nu eigenlijk?
• daarnaast wil ik wat aandacht besteden aan kinderen die hier tegenop zien, faalangstig zijn, of waarbij de CITO’s steeds maar lager uitvallen dan wat de leerkrachten en ouders verwachten.

Wat betekenen de scores en wat zijn CITO’s eigenlijk?

Veel scholen, bijna alle scholen, werken met de toetsen van CITO voor hun leerlingvolgsysteem. Naast de toetsen die kinderen het hele jaar maken en afhankelijk zijn van de lesmethode die wordt gebruikt (de methode-gebonden toetsen) nemen ze op gezette tijden de CITO’s af.

Dit zijn landelijke toetsen die volgens een toets-kalender worden afgenomen op het midden en het einde van een schooljaar. Voor kinderen die moeite hebben met bepaalde vakken kan er gekozen worden om andere toetsen af te nemen (een toets op hun niveau bijvoorbeeld als het kind achterloopt, of een aangepaste versie) maar over het algemeen wordt de M5 toets januari/februari groep 5 afgenomen en de E7 bijvoorbeeld in juni van groep 7.

De toetsen zijn genormeerd naar een landelijk gemiddelde, en hierdoor geven de scores ook vooral een beeld van de prestatie van het kind ten opzichte van het landelijke gemiddelde.

Het wordt aangegeven met letters A-E of met Romeinse cijfer I-V.

Wanneer uw kind dus een C scoort valt hij hiermee in de groep van 25% kinderen die net onder het gemiddelde heeft gescoord. Een B score valt dus bij de 25% die boven het gemiddelde scoort. U kunt zich voorstellen dat uw kind dus ook op een paar antwoorden na een C-score heeft, dan is dit een hoge C score, maar dus ook weer anders dan een lage C-score. Het is dus (wanneer u vragen heeft of wanneer een score afwijkt van uw verwachting) altijd goed om navraag te doen bij de leerkracht hoe uw kind precies gescoord heeft en op welke gebieden de fouten lagen bijvoorbeeld.

De verdeling via Romeinse cijfers is iets anders dan die met letters, zoals u in bovenstaand figuur kunt zien. Het is dus ook van belang goed te kijken welke verdeling uw school gebruikt.

Kinderen met veel spanningen, faalangst of die minder presteren op de CITO toetsen.

Zoals u wellicht begrijpt zijn de CITO-toetsen en de toetsen die kinderen bij de methode vaker krijgen, vaak verschillen van elkaar. Hierdoor kunnen kinderen meer moeite hebben met de vraagstelling en antwoordmogelijkheden van CITO ten opzichte van de toetsen en vragen die ze als leerstof krijgen. Hierdoor kunnen kinderen op de CITO’s duidelijk minder goed scores, dan wat er van ze verwacht zou worden als je naar de lessen kijkt.

Er zijn ook kinderen die de CITO’s erg spannend vinden, er ligt een bepaalde nadruk op die toetsen, je wordt bij sommige taken uit de klas gehaald, bij weer anderen moet je in een boekje en een antwoordblad werken en kinderen weten vaak heel goed dat het ‘anders’ is en ‘belangrijk’. Kinderen met deze spanningen en faalangst kunnen goed geholpen worden door bijvoorbeeld een faalangsttraining, of het leren omgaan met spanningen. Vaak in een vijftal sessies kunnen kinderen handvatten krijgen om te relativeren, jezelf te leren kalmeren en de negatieve gedachtes leren omzetten.

Naast de kinderen die spanningen en faalangst minder goed presteren, kunnen ook de kinderen die moeite hebben met het begrijpend lezen/ de manier van vraagstelling en omgaan met multiple-choice vragen extra ondersteuning krijgen. Door een aantal sessies en oefeningen kunnen ze meer grip krijgen op de manier van vragen en antwoord geven. Waardoor het zelfvertrouwen zal groeien en kinderen beter zullen scoren op de CITO’s (uiteraard afhankelijk van de vaardigheden van het kind, maar ze zullen minder worden belemmerd door moeite met de vraagstelling en zich meer kunnen concentreren op de vragen en stof zelf).

Vaak kan een aantal sessies uw kind al sterker en zelfverzekerder maken, wat uw kind helpt met de toetsen die er aan gaan komen, maar ook in de toekomst uw kind zal helpen bij het maken van alle toetsen en opdrachten die nog gaan komen. Twijfel dan ook niet te lang, geef uw kind op of neem contact op voor meer informatie!

Ook wanneer u vragen heeft over het bovenstaande, of wanneer u zich afvraagt of de hulp geschikt kan zijn voor uw kind, kunt u altijd contact opnemen.